معمولاً تزریق رزین اپوکسی زمانی به عنوان روش انتخابی در تعمیر ترک های افقی،عمودی و بالاسری مورد استفاده قرار میگیرد که سایر روش های مرسوم قادر به پرکردن کامل مواد تعمیراتی به درون ترک نباشند.پیش از شروع درزگیری با روش تزریق رزین اپوکسی باید علت ترک خوردگی مشخص شود و تعمیر سازهای عضو به طور قطع در دستور کار تعمیر قرار گیرد.
ترک های موجود در سطح بتن که باعث ایجاد درز و شکاف و در نهایت تخریب روی بتن می گردد از عواملی است که هر ساله باعث هدر رفتن مقادیر زیادی از منابع کشور و خسارت مالی می باشد.بتن ماده ای است که دارای رفتارهای پیچیده ای در مراحل مختلف شکل گیری دارد و از مرحله اختلاط مواد سازنده اش تا زمانی که مرحله سخت شدگی را طی کرده و به مرحله بهره برداری میرسد و حتی سال ها پس از آن نیز دارای خصوصیات ویژه ای میباشد که باعث میشود برای دست یافتن به بتن مورد نظر مان در هر یک از این حالات شکل گیری،ضوابط و نکات لازمه آیین نامه ای و بعضا تجربه ای را در نظر بگیریم.که در غیر اینصورت پدیده ای در بتن یعنی ترک خوردگی بوجود می آید که دارای انواع مختلفی میباشد. بتن به خاطر اینکه از انواع ماده با خصوصیات متفاوت تشکیل شده است، رفتار های متفاوتی در اثر انواع بارهای وارده از خود نشان میدهد.
بتن به عنوان عنصر جدا ناپذیر عرصه ی صنعت ساختمان با داشتن ویژگی های مفید و سودمند توانسته است نقش به سزایی را در این صنعت داشته باشد. با این وجود ایجاد ترک دربتن به عنوان یک معضل، همواره مهندسین و فعالان این عرصه را با مشکلاتی نظیر:
- استفاده نشدن از ظرفیت کامل مقاطع اجزای بتن آرمه
- بالا رفتن هزینه اجرایی که از بزرگ شدن ابعاد عناصر سازه ای در هنگام طراحی ناشی میشود
- آسیب رسیدن به آرماتورها در سازه های بتن آرمه هیدرولیکی
- ضعیف و نامطلوب شدن زود هنگام عملکرد لرزه ای اجزای سازه ای در هنگام وقوع زمین لرزه، مواجه کرده است
سه دسته ترک قابل تشخیص می باشد: یکی غیر فعال که بر اثر اتفاق در گذشته ایجاد شده و دارای عرض ثابت است، دیگری فعال که دارای عرض ثابت نیست و به دلیل بارگذاری با تغییرات رطوبت و حرارت و … باز و بسته می شوند، سومی ترک های رشد کننده می باشد که به علت پا بر جایی علت اصلی ایجاد آنها (مثل ادامه نشت پی) می شود.پس در انتخاب روش تعمیر ترک باید به نوع و علت ترک توجه داشت.
روش انتخاب شده باید یک یا چند هدف زیر را محقق کند :
- بهبود دوام و ظاهر بتن
- جلوگیری از ورود مواد خورنده از قبیل روطوبت،کلریدها و دی اکسید کرین
- تجدید یکپارچگی عضو سازه ای با ترمیم یا افزایش مقاومت و سفتی
برخی از روش هایی که در تعمیر و مقاوم سازی ترک به کار می رود :
- تزریق رزین اپوکسی
- شیار زدن و درزگیری
- مته کاری و پر کردن
- درزگیری انعطاف پذیر
- دوغاب ریزی
- بخیه زدن
- پر کردن با پلیمر (بهسازی سطح روکش ها)
- میلگرد گذاری
یکی از راهکار های بلقوه مؤثر در تعمیر ترک،تزریق تحت فشار مواد اپوکسی درون ترک می باشد. شیوه تزریق رزین اپوکسی بسته به محل ترک و کاربری عضو ترک خورده متفاوت است. مثلاً برای ترکهای افقی،عمودی یا بالاسری باید رویکرد های متفاوتی درنظر گرفت.روش کار میبایست براساس میزان دسترسی به سطح ترک خورده و ابعاد ترکها انتخاب شود.
ترک ها را می توان از یک طرف یا هر دو طرف عضو ترک خورده تزریق نمود. اگر امکان تزریق فقط از یک سمت عضو میسر باشد،ممکن است تغییر در غلظت ماده اپوکسی،تجهیزات مورد استفاده برای تزریق،میزان فشار تزریق و تعیین فواصل مناسب تزریق لازم باشد تا از نفوذ کامل رزین اپوکسی در ترک اطمینان حاصل گردد.
به طور کلی هدف از تعمیر باید از قبل مشخص شود. به عنوان مثال اگر ترک ایجاد شده در بتن ناشی از وجود قید یا مانع حرکتی باشد، روش درزگیری با رزین اپوکسی فایده ای نخواهد داشت و در ترک های روی سطوح مسطح افقی که عرض مناسبی دارند، روش پرکردن ترک با اپوکسی بدون اعمال فشار اضافی،مناسب ترین روش تعمیر میباشد.
هدف اصلی از انجام این نوع تعمیر،بازگرداندن سلامت و صحت عملکرد سازهای و عایق نمودن عضو بتنی در مقابل نفوذ رطوبت میباشد.
چگونه تعمیر انجام شده را کنترل کنیم؟
برای اطمینان از موفقیت آمیز بودن تزریق رزین اپوکسی کنترل کیفیت بوسیله مغزه گیری یا آزمایشات غیر مخرب انجام می شود.