وجود استانداردها و آیین نامه های ملی در هر کشور نشانه رشد و توسعه آن کشور است. سال هاست که در ایران برای تهیه و تدوین دستورالعمل ها و آیین نامه ها در زمینه های مختلف فنی و مهندسی کوشش شده است و آیین نامه بتن ایران “آبا” یکی از این دستاوردهاست. هدف اصلی از تهیه هر آیین نامه ارایه مجموعه ای از ضوابط و مقررات است که با کمک آنها بتوان به تحلیل مسایل مربوط پرداخت، و همان طور که در ابتدای متن آیین نامه آمده: هدف این آیین نامه ارایه حداقل ضوابط و مقرراتی است که با رعایت آنها میزان مناسبی از ایمنی، قابلیت بهره برداری و پایایی سازه های موضوع آیین نامه تامین می شود در مورد این آیین نامه باید به نکات زیر اشاره کرد.
– در تدوین آیین نامه، شرایط اقلیمی کشور، سهولت استفاده و رعایت جدید ترین روش های تحلیل و طراحی مورد نظر بوده اند.
– مبحث اول آیین نامه با عنوان کلیات و ساختمان های متعارف شامل دو بخش زیر است: بخش اول، کلیات، مصالح و مسایل اجرانی که شامل نه فصل است بخش دوم، اصول تحلیل و طراحی که شامل بازده فصل می باشد و شرح آن در فهرست مندرجات آمده است
– مبحث دوم آیین نامه با عنوان “سازه های خاص شامل بخش هایی است که شرح آنها در آینده مشخص خواهد شد.
– اولین نسخه بخش اول آیین نامه در سال ۱۳۷۰ و اولین نسخه بخش دوم در سال ۱۳۷۴ منتشر گردید. در سال ۱۳۷۷ کمیته تدوین آیین نامه گسترش یافت و تعداد اعضای آن به ۲۶ نفر بالغ شدند. کمینه مزبور به دو زیر کمیته تقسیم شدند، زیر کمیته مصالح و مسایل اجرایی و زیر کمیته “اصول تحلیل و طراحی که بلافاصله کار بازنگری بخش های اول و دوم را آغاز نمودند.
– علایم اختصاری به کار رفته در این آیین نامه با پیروی از علایم اختصاری متحد الشکل مورد تایید سازمان بین المللی استاندارد (ISO) انتخاب شده اند.
– در نگارش آیین نامه، معیار اصلی انتخاب واژه ها، واژه نامه بتن بوده است. این واژه نامه که توسط کمیته تدوین آیین نامه بتن ایران تهیه شده یکی از ضمائم آیین نامه محسوب می شود.
– مشخصات و استانداردهای ذکر شده در این آیین نامه بوسیله دفتر امور فنی و تدوین معیارهای سازمان مدیریت و برنامه ریزی کشور با حروف (دت) شماره گذاری شده اند. و تا زمانی که استانداردهای مذکور توسط این دفتر تدوین و ارایه نشده اند. می توان از سایر استانداردهای هم ارز آنها استفاده کرد.
– بندها و مواردی که در این تجدید نظر نسبت به ویرایش قبلی تغییر کرده اند، با خطی در حاشیه سمت راست مشخص شده اند.
– بنا به تصمیم کمیته تدوین آیین نامه بتن مجلد حاضر متشکل از متن های بخش اول و دوم است که در آینده نزدیک تفسیر بخش های یاد شده نیز به آن اضافه خواهد شد.
این نشریه اولین تجدید نظر در مبحث اول آیین نامه بتن ایران “آبا” تحت عنوان کلیات و ساختمان های متعارف می باشد که از دو بخش تشکیل شده است :بخش اول کلیات مصالح و مسایل اجرایی و بخش دوم اصول تحلیل و طراحی که تفسیر بخش های مزبور نیز در آینده به آن افزوده خواهد شد. به منظور سهولت استفاده بند ها و مواردی که در این نجدید نظر نسبت به ویرایش قبلی تغییر کرده اند ، با خطی در حاشیه سمت راست مشخص شده اند. شرح سایر مباحث آیین نامه در آینده مشخص خواهد شد.
سر فصل های ین نشریه عبارتند از :
بخش اول : کلیات، مصالح و مسایل اجرایی
- فصل اول : کلیات
- فصل دوم : مقررات کلی ارائه و تصویب طرح و نظارت
- فصل سوم : مصالح بتن
- فصل چهارم : فولاد
- فصل پنجم : استاندار های مشخصات و آزمایش ها
- فصل ششم : کیفیت بتن
- فصل هفتم : اختلاط بتن و بتن ریزی
- فصل هشتم : جزییات و آرماتوربندی
- فصل نهم: ضوابط قالب بندی ، لوله ها و مجراهای مدفون در بتن و درزهای اجرایی
بخش دوم : اصول تحلیل و طراحی
- فصل دهم : اصول تحلیل و طراحی
- فصل یازدهم : خمش و بارهای محوری
- فصل سیزدهم : آثار لاغری – کمانش
- فصل چهاردهم : تغییر شکل ها و ترک خوردگی ها
- فصل پانزدهم : طراحی سیستم های دال دو طرفه
- فصل شانزدهم : دیوار ها
- فصل هفدهم : شالوده ها
- فصل هجدهم : مهار و وصله آماتورها
- فصل نوزدهم : ارزیابی ایمنی سازه های اجرا شده
- فصل بیستم : ضوابط ویژه برای طراحی در برابر زلزله